بررسی مشکلات ستون فقرات
برخی از بیماری ها هستند که ستون فقرات را به شدت درگیر می کند و حتی گاهی زندگی روزانه فرد را مختل میکند. از مهمترین این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
دیسک کمر
مهره های کمر به وسیله صفحات انعطاف پذیری به نام دیسک از یکدیگر جدا میشوند. هر فردی دارای ۴ دیسک کمر است. زمانی که این دیسک ها به دلایل مختلفی همچون کهولت سن و فشار زیاد دچار آسیب شوند فرد دچار کمردرد میشود.
دیسک کمر ممکن است دچار فتق و یا بیرون زدگی شود. معمولا فتق دیسک در قسمت پایین ستون فقرات یعنی L4-5 و L5-S1 اتفاق می افتد. معمولا کسانی که دچار این مشکل میشوند با درد پشت بدن و پا به پزشک مراجعه میکند.
عدم توجه به دیسک کمر و درمان نکردن آن میتواند مشکلات بیمار را جدی تر و وضعیت او را بدتر کند . در نتیجه پزشک به جای انجام یک عمل کوچک باید جراحی وسیع تری را انجام دهد.
علائم دیسک کمر
- ضعف عضلانی
- کرختی یا گزگز کردن پا ها
- تغییر در عملکرد روده و مثانه
- فلج از کمر به پایین
دیسک گردن
گردن هم نیز مانند کمر دچار بیرون زدگی و یا فتق دیسک گردن میشود. معمولا دیسک گردن هنگامی رخ میدهد که ماده ژله ای که در مرکز دیسک قرار دارد از دیواره سخت خارجی بیرون بزند. دیسک گردن معمولا به دلیل فشار زیاد و یا بلند کردن جسم سنگین به وجود می آید.
در مراحل اولیه درمان، پزشک سعی میکند بدون جراحی و با کمک دارو و فیزیوتراپی و همچنین درمان های دستی وضعیت بیمار را بهبود ببخشد اما اگر این درمان ها درد را بهتر نکرد چاره ای جز جراحی دیسک گردن باقی نمیماند.
عدم توجه به دیسک کمر و درمان نکردن آن میتواند مشکلات بیمار را جدی تر و وضعیت او را بدتر کند . در نتیجه پزشک به جای انجام یک عمل کوچک باید جراحی وسیع تری را انجام دهد.
علائم دیسک کمر چیست؟
- ضعف عضلانی
- کرختی یا گزگز کردن پا ها
- تغییر در عملکرد روده و مثانه
- فلج از کمر به پایین
شکستگی گردن و کمر
ممکن است اتفاقات نا خوشایندی مانند تصادف، دعوا ، پرت شدن از قسمتی باعث شکستگی گردن و یا کمر شما شود و به ستون فقراتتان آسیب وارد کند. از آن جایی که مهره های کمر و گردن بسیار پر کاربرد هستند و وزن بدن را تحمل میکنند باید فورا تحت درمان قرار بگیرند. بیمار در چنین شرایطی باید فورا به بیمارستان منتقل شود و از ناحیه مورد نظر عکسبرداری انجام شود.
علائم شکستگی گردن و کمر
- درد شدید
- ورم و کبودی احتمالی
- کاهش حس در بازو ها یا پا ها
- حساسیت به لمس
- ضعف عضلانی یا فلج شدن بازو ها یا پا ها
سیرنگومیلی
این مشکل همان کیستی است که داخل نخاع ایجاد میشود. این کیست با گذشت زمان بزرگ تر میشود و باعث فشار و آسیب به سایر نقاط میشود.
اسکولیوز
شاید این اصطلاح کمتر به گوشتان خورده باشد. ستون فقرات انسان ها دارای یک انحنای طبیعی است که باعث میشود شانه ها گرد و کمر به سمت داخل فرو رفته باشد. گاهی دیده میشود فرد در طرفین ستون فقرات دارای انحنا است و همین مساله باعث شده نتواند صاف بایستد و یا صاف بنشیند. این مشکل اسکولیوز (Scoliosis) نام دارد و در عکس های رادیوگرافی کاملا مشخص است.
انواع اسکولیوز
- اسکولیوز مادرزادی (Congenital Scoliosis)
- اسکولیوز زودرس (Early-Onset Scoliosis)
- اسکولیوز ایدیوپاتیک جوانی
- اسکولیوز دژنراتیو (Degenerative Scoliosis)
- اسکولیوز عصبی–عضلانی (Neuromuscular Scoliosis)
- کیفوز شوئرمن (Scheuermann’s Kyphosis)
- اسکولیوز سندرمیک (Syndromic Scoliosis)
اسکولیوز چه علائمی دارد؟
- عدم هم‌ترازی در شانه‌ها
- برجستگی بیشتر یکی از کتف‌ها نسبت به دیگری
- عدم هم‌ترازی در کمر
- بالاتر بودن یکی از مفاصل هیپ نسبت به دیگری
سندروم دم اسبی
این سندرم زمانی اتفاق می افتد که ریشه های عصبی دم اسبی فشرده شود و باعث اختلال در عملکرد حسی و حرکتی در اندام های تحتانی و مثانه شوند. کسانی که مبتلا به این سندرم هستند معمولا به عنوان یک مورد اورژانسی در بیمارستان پذیرفته می شوند.
لغزندگی مهره های کمر
ستون فقرات در حالت عادی باید بسیار پایدار و با ثبات باشد. گاهی به دلایل تغییرات هورمونی این پایداری از بین میرود و یک مهره به جلو حرکت کرده و باعث وارد شدن فشار به اعصاب میشود. این فشار در نهایت منجر به کمر درد خواهد شد.
انواع لغزندگی دیسک کمر
- اسپوندیلولیستزیس دیسپلاستیک
- اسپوندیلولیستزیس ایسکمیک
- اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو
- اسپوندیلولیستزیس ناشی از آسیب دیدگی
- اسپوندیلولیستزیس پاتولوژیک
تنگی کانال نخاعی
یکی از مشکلات شایع ستون فقرات و کمر تنگی کانال نخاع است. این عارضه زمانی رخ میدهد که فضای کانال نخاعی کم باشد. این کم بودن فضا باعث میشود به نخاع و عصب ها فشار وارد شود و فرد دچار کمر درد و گردن درد شود.
علائم تنگی کانال نخاعی
- کمردرد
- درد سوزشی در انتهای کمر
- درد و گرفتگی در پشت ساق پا
- گزگز کردن اندام های فوقانی
- ضعف عضلات ساق پا
- اختلال در عملکرد حرکتی فرد مانند لنگیدن در راه رفتن
- کاهش درد در زمان خم شدن به جلو مانند زمانی که فرد مینشیند.
- تشدید درد هنگام راه رفتن
- احساس درد در ساق پا
- بی حسی و ضعف پاها
- سوزن سوزن شدن دست ها
- درد گردن یا شانه در صورت تنگی کانال نخاعی در ناحیه گردن
روماتیسم ستون فقرات
روماتیسم ستون فقرات نوعی آرتریت است که بر روی مفاصل ستون فقرات تاثیر میگذارد و باعث میشود ستون فقرات سفت و دردناک شود. معمولا مردان بیشتر از زنان دچار این مشکل میشوند. دلایل اصلی مبتلا به این بیماری هنوز مشخص نیست ولی عوامل ژنتیکی میتواند در این بیمار موثر باشد.
روماتیسم ستون فقرات چه علائمی دارد؟
- درد پایین کمر بیشتر از سه ماه
- خشکی کمر بیشتر از سه ماه
- درد و تورم در مفصل ران، زانو یا دیگر مفاصل
- درد باسن
- احساس خستگی و اختلال در خواب
- مشکلات در تنفس مانند تنگی نفس
آرتروز گردنی یا اسپوندیلوز گردنی
اسپوندیلوز گردنی یا آرتروز گردن به دلیل ساییدگی غضروف و استخوان ها به وجود می آید. اگر این مشکل شدید شود فرد حتی قادر به انجام فعالیت های روزانه نخواهد بود و دچار درد شدید و خشکی خواهد شد.
علائم آرتروز گردن
- درد و محدودیت حرکتی در ناحیه گردن
- کم شدن حس
- دردهای تیر کشنده به سمت شانه
- کاهش قدرت عضلانی
تومورهای ستون فقرات
شاید این جمله برایتان عجیب باشد ولی گاهی کمر درد ممکن است نشانه ای از سرطان کمر باشد. تومورهای نخاعی، توده های غیرطبیعی هستند که در داخل یا اطراف نخاع یا ستون فقرات رشد می کنند و ممکن است گاهی خوش خیم و یا بدخیم باشند.
درد سیاتیک
عصب سیاتیک یکی از طولانی ترین عصب های بدن است. این عصب در داخل باسن و در پشت ران درست درخط وسط عبور کرده و به زانو می رسد. اگر به این عصب فشار وارد شود فرد دچار کمر درد میشود به طوری که این درد به پا ها منتشر میشود. این درد ها به صورتی است که با نشستن بهتر میشود و هنگام حرکت تشدید میابد.
- درد پایین کمر که به سمت باسن یا پشت یکی از پاها منتشر میشود.
- بی حسی و کرخ شدن به صورت شدید و مداوم
- ضعف شدید و طولانی مدت
گاهی ممکن است علائم دیسک کمر با سایر بیماری های مربوط به ستون فقرات به دلیل اشتباه گرفته شود پس حتما برای تشخیص به پزشک متخصص مراجعه کنید.
گوژپشتی یا قوزکمر
قوز کمر علاوه بر این که بر زیبایی اندام فرد تاثیر بسیاری دارد میتواند با مشکلات جدی تری نیز همراه باشد. قوز کمر معمولا با ورزش ، بریس و … قابل درمان است اما در موارد شدید بعد از تصویر برداری و معاینه نیاز به جراحی دارد.
