دکتر یاسمین جنوبی: هیچ راهی برای پیشگیری از مولتیپل اسکلروزیس (MS) وجود ندارد. ام اس زمانی ایجاد می شود که سیستم ایمنی به اشتباه به پوشش محافظ سلول های عصبی (غلاف میلین) حمله می کند و باعث آسیب به اعصاب می شود. آنچه باعث این حمله می شود به خوبی تشخیص داده نشده است. با این حال، چندین عامل خطر وجود دارد که با بروز ام اس مرتبط هستند، مانند:

• سیگار کشیدن
• سطوح پایین ویتامین D
• محل زندگی

با این وجود برخی از عوامل خطر در ایجاد ام اس غیر قابل کنترل هستند. به این معنی که نمی توان آنها را تغییر داد. در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت:

سن

تحقیقات نشان داده است که ام اس در افراد بین 20 تا 49 سال شایع تر است. با این حال، موارد نادری وجود دارد که کودکان و نوجوانان زیر 18 سال و بزرگسالان بالای 50 سال به ام اس مبتلا می شوند. به طور معمول، افراد زیر 15 سال قبلاً در معرض موارد خاصی قرار گرفته اند که بعداً در زندگی آنها به ام اس منجر می شود. همچنین کمبود ویتامین D در زمان بارداری می تواند فرزند را به ام اس مبتلا کند.

ارتباط جنسی

ام اس در زنان بیشتر از مردان تشخیص داده شده است – در واقع، زنان سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به ام اس هستند. محققان به این نتیجه رسیده اند که هورمون ها می توانند در بروز ام اس نقش داشته باشند

قومیت

نژاد نیز ممکن است در استعداد ابتلا به ام اس نقش داشته باشد. اگرچه همه گروه های قومی می توانند به ام اس مبتلا شوند، اما بیشتر در افراد قفقازی اروپایی تبار گزارش شده است. تحقیقات جدیدتر نشان داده است که زنان سیاه پوست بیشتر از آنچه قبلا تصور می شد مستعد ابتلا به این بیماری هستند

ژنتیک

انواع ژن هایی که به عنوان آلل های HLA کلاس II و کلاس I شناخته می شوند، می توانند خطر ابتلا به ام اس را افزایش دهند. این ژن ها (ژن های آنتی ژن لکوسیت انسانی) در نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن به مهاجمان خارجی نقش دارند.

رژیم غذایی

تحقیقات نشان داده است که زمانی که سطح ویتامین D در خون فردی به طور مداوم پایین باشد، نسبت به افرادی که مقادیر کافی از این ویتامین را دارند، بیشتر در معرض ابتلا به ام اس هستند. به همین دلیل مهم است که ویتامین D کافی را در رژیم غذایی خود دریافت کنید یا در صورت لزوم مکمل مصرف کنید. راه دیگری که می توانید ویتامین D دریافت کنید، گذراندن وقت بیرون از خانه در زیر نور خورشید است.

تصور می‌شود که نقش ویتامین D در بیماری ام‌اس با عوامل خطر محیطی جغرافیایی نیز مرتبط است، زیرا افرادی که در برخی از نقاط جهان زندگی می‌کنند کمتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند و سطوح پایین‌تری از ویتامین D.2 دارند.

جغرافیا

ام اس در مناطقی که در شمال یا جنوب خط استوا قرار دارند، شیوع بیشتری دارد. این بدان معناست که افرادی که در این مناطق متولد شده یا زندگی می کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به ام اس هستند.

با این حال، مطالعات نشان داده است که اگر فردی در یک منطقه آب و هوایی شمالی متولد شود و قبل از سن 15 سالگی به استوا نزدیک شود، خطر ابتلا به ام اس را کاهش می دهد.

برخی تحقیقات نشان داده است که افرادی که دورتر از خط استوا زندگی می‌کنند، کمتر خورشید دریافت می‌کنند، و بنابراین احتمال بیشتری دارد که سطوح پایین یا کمبود ویتامین D را تجربه کنند. این امر به‌ویژه برای افرادی که در دوران کودکی در مناطقی با نور خورشید کم زندگی می‌کردند، محتمل تر است.

مطالعات همچنین نشان داده است که افرادی که در مناطقی زندگی می‌کنند که آفتاب کمی دارند، در سنین پایین‌تر نسبت به افرادی که در مناطقی با نور خورشید بیشتر زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به ام اس هستند.

سبک زندگی

برخی از عوامل سبک زندگی مانند کشیدن سیگار و چاقی با شروع بیماری ام اس مرتبط هستند. تحقیقات نشان داده شده است که سیگار خطر ابتلا به ام اس را تا 50 درصد افزایش می دهد.

ورزش و خطر ام اس

کمبود ورزش می تواند در بروز ام اس نقش داشته باشد. تشخیص داده شده است که ورزش هوازی، به طور خاص، خطر ابتلا به ام اس را تا 31 درصد کاهش می دهد. اهمیت ورزش در پیشگیری از ام اس از اوایل نوجوانی شروع می شود.

یک مطالعه نشان داد که افرادی که حداقل سه ساعت در هفته در تمرینات بدنی سخت شرکت می‌کردند، نسبت به افرادی که فعالیت چندانی نداشتند، در معرض خطر کمتری برای ابتلا به MS بودند.

سلامت روده

از آنجایی که روده بر سلامت سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد، سیگار کشیدن و چاقی می تواند تعادل باکتری های روده را از بین ببرد و با انجام این کار بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر منفی بگذارد.

عفونت ها

یکی از عفونت های ویروسی که به عنوان ویروس اپشتین بار (EBV) شناخته می شود، شناسایی شده است که خطر ابتلا به ام اس را در افراد افزایش می دهد. EBV یکی از شایع ترین ویروس ها است و با مونونوکلئوز عفونی (مونو) همراه است.

با این حال، تنها داشتن عفونت EBV به تنهایی تضمینی برای ابتلا به ام اس نیست. علاوه بر داشتن ویروس، عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد که در این خطر نقش دارد